بارکد خوان یا بارکد اسکنر (Barcode Scanner) یک دستگاه الکترونیکی پرکاربرد تجاری است که اطلاعات موجود در بارکد ها را خوانده، رمزگشایی کرده و به صورت فیزیکی ضبط و ذخیره می‌کند. به طور کلی این دستگاه ها با انواع اسکنر اسناد متفاوت است. اطلاعات که یک بارکد خوان می‌خواند شامل موارد زیر است:

• منبع نور (Light source) : برای بهتر خوانده شدن بارکد، آن را نورانی تر می‌کند. 
• لنز (Lens) : تصویر بارکد را اسکن می‌کند.
• Photo conductor : تکانه‌های نوری را به حالت الکتریکی تبدیل می نماید.
• رمزگشا (Decoder) : داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و محتوای بدست آمده را به درگاه خروجی اسکنر می‌فرستد. این نکته را بدانید که رمزگشا می تواند داخلی یا خارجی باشد.

فرایند کار بارکد خوان به چه صورت است؟

در داخل این دستگاه یک موتور اسکن قرار داشته که با استفاده از قطعات گفته شده می‌تواند بارکد را بخواند. این دستگاه به سازمان‌ها و فروشگاه‌ها اجازه می‌دهد که اطلاعات ذخیره شده روی کد را استخراج نمایند. پس از آنکه تصویر دریافت شد، اسکنر بارکد، اطلاعات را به کامپیوتر منتقل کرده و این اطلاعات در حافظه سیستم ذخیره سازی می‌شود و بدین صورت خطای انسانی تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. از عمده اموری که به کمک بارکد اسکنر انجام می‌گیرد می توان به ردیابی موجودی، مدیریت دارایی‌ها و نظارت دقیق بر معاملات فروش نقدی اشاره کرد.

تفاوت بارکد تک بعدی (1D) و دو بعدی (2D) در چیست؟

امروزه استفاده از بارکدهای 2 بعدی بیشتر از تک بعدی است. اما برای اینکه بدانید به بارکد خوان تک بعدی یا 2 بعدی نیاز دارید، بهتر است این نکته را بدانید که 3 نوع موتور اصلی در سیستم اسکن بارکد وجود دارد؛ لیزری، ایمیجر خطی و ایمیجر 2 بعدی که هر کدام از سیستم و ساختار متفاوتی برخوردار هستند که در ادامه در خصوص آنها توضیح خواهیم داد.

بارکد خوان لیزری

بارکد خوان لیزری از نوع محبوب این دسته بندی شناخته می‌شود زیرا می‌تواند بارکد را از فاصله 2.5 سانتی متری الی 1 متری نیز اسکن نمایند. موتور لیزری، یک پرتو را به سمت mirror داخلی اسکنر ارسال کرده که در نهایت با برخورد به بارکدخوان، آن را اسکن خواهد کرد. یک دیود داخلی سطح بازتاب را اندازه گیری کرده و آن را به سیگنال‌های دیجیتالی تبدیل می‌کند. موتور‌های اسکنر لیزری به طور معمول بارکد‌‎های خطی و تک بعدی را می‌خوانند و برای همه افراد و برای هر کسب و کاری مناسب نیستند.

بارکدخوان ایمجیر خطی(Linear imager)

نمونه‌ای دیگر از بارکد اسکنر‌های تک بعدی، ایمیجر خطی است که عنوان دستگاه جفت شارژ (CCD) نیز از آن یاد می‌شود. برای اسکن بارکد‌هایی که کمتر از 2 فوت فاصله دارند، ایمیجر‌های خطی گزینه خوبی به شمار می‌روند. با تراز کردن صد ها نور LED کوچک در یک ردیف و عکسبرداری مستقیم روی بارکد، تصویر یک بارکد 1 بعدی دریافت می شود. این دستگاه ها همانند بارکد خوان لیزری فقط بارکدهای تک بعدی را می‌خوانند. اما از آنجایی که یک تصویر دیجیتال از بارکد می‌گیرند، می‌توانند بارکد‌های ضعیف تر را بهتر از بارکد خوان لیزری بخوانند.

بارکد خوان ایمجیر 2 بعدی(2D area imager)

همانند مدل قبلی تصاویر را به صورت دیجیتال ضبط می کند، اما مجهز به یک موتور اسکن بارکد 1 بعدی و 2 بعدی بوده که در زمان کوتاهی با چشمک زدن نور بر روی ردیف‌های متعدد بارکد، آنرا اسکن می کند. از مهم ترین مزیت آنها می توان به خواندن انواع بارکد ها در هر جهتی اشاره کرد که سریع تر از بارکد‌های لیزری و خطی می‌باشد.

بارکد خوان باسیم و بی‌سیم

پس از تعیین نوع موتور می‌توانید به نوع اتصال آن نیز دقت کنید. بارکد خوان باسیم نوع USB از رایج ترین نوع آنهاست که مستقیما به کامپیوتر متصل می‌شود و نسبت به رابط‌های PS/2 و RS232 بسیار بهتر است. دستگاه‌های باسیم به طور کلی از مدل‌های وایرلس ارزان تر هستند و خطر از دست اطلاعات را کاهش می‌دهند. مدل های بی‌سیم غالبا با استفاده از درگاه بلوتوث قابل اتصال به کامپیوتر و حتی گوشی‌موبایل می باشند و برد اتصال بی‌سیم آنها تا دستگاه مورد نظرشان می تواند تا 100 متر نیز متغیر باشد.